Ξεχωριστή φορολογική δήλωση συζύγων – τι ισχύει

Πότε συμφέρει η υποβολή χωριστής δήλωσης

Κοινή φορολογική δήλωση

Οι σύζυγοι από τη στιγμή που έχουν τελέσει γάμο θρησκευτικό ή πολιτικό έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν κοινή φορολογική δήλωση. Σε περίπτωση που οι ετήσιες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού προηγούμενου έτους των συζύγων υποβάλλονται ως κοινές δεν απαιτείται καμία επιπλέον ενέργεια από τους συζύγους.

Σε αυτή την περίπτωση διενεργείται ενιαία φορολογική δήλωση, αλλά εκδίδονται δύο πράξεις προσδιορισμού φόρου (εκκαθαριστικά σημειώματα), μία για κάθε σύζυγο.

Πιστωτικά ποσά του ενός συζύγου δεν συμψηφίζονται με τυχόν χρεωστικά του άλλου και στην περίπτωση που έχουν και οι δύο πιστωτικά ποσά επιστρέφονται στον κάθε δικαιούχο χωριστά.

Ο φόρος εισοδήματος, με άλλα λόγια, υπολογίζεται ατομικά, και βεβαιώνεται στο ΑΦΜ του συζύγου καθώς αυτός είναι υπεύθυνος για την υποβολή του. Επιπλέον μπορεί το ένα μέρος να καλύψει τεκμήρια του άλλου μέρους, καθώς επίσης και να συμψηφιστεί η επιστροφή του ενός με το φόρο του άλλου. 

Στην περίπτωση διαφορετική φορολογικής κατοικίας δεν είναι απαραίτητη η υποβολή χωριστών δηλώσεων. Προβλέπεται ήδη χωριστή φορολογική αντιμετώπιση στις κοινές δηλώσεις συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία.

Ξεχωριστή φορολογική δήλωση

Τα ζευγάρια που θέλουν να κάνουν ξεχωριστή φορολογική δήλωση υποχρεούνται να υποβάλλουν σχετική αίτηση σε ειδική εφαρμογή της ΑΑΔΕ. Η προθεσμία είναι από τις 30 Ιανουαρίου έως και τις 28 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους. Σε αντίθετη περίπτωση, θα υποβάλουν κοινή δήλωση για το τρέχον φορολογικό έτος.

Οποιοσδήποτε από τους δύο συζύγους ή και οι δύο μπορούν να γνωστοποιήσουν την επιλογή τους για χωριστή δήλωση.

Υποχρεωτική υποβολή ξεχωριστής φορολογικής δήλωσης

Αυτό γίνεται στην περίπτωση που:

• Έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης. Το έγγραφο που απαιτείται να κατατεθεί στο μητρώο της εφορίας είναι το διαζευκτήριο ή η λύση συμφώνου συμβίωσης.
• Έχει δηλωθεί διάσταση. Αυτό μπορεί να γίνει με αίτηση του ενός μέρους τουλάχιστον με αποδεικτικό αίτησης κατάθεσης αγωγής διαζυγίου ή αίτηση συναινετικού διαζυγίου, χωρίς να έχει εκδοθεί η απόφαση.
• Ο ένας από τους δύο συζύγους βρίσκεται σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.
• Λύση του γάμου που έχει προέλθει από θάνατο. Σε αυτή την περίπτωση, ακόμη και αν δεν έχει γίνει διακοπή του ΑΦΜ του θανόντος, με τη ληξιαρχική πράξη θανάτου, η οικογενειακή κατάσταση μεταβάλλεται ”σε χηρεία”.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάλογα με την επιτακτικότητα της κάθε περίπτωσης, η φορολογική διοίκηση μπορεί να επιτρέψει στους δύο συζύγους να υποβάλουν χωριστά τα φορολογική τους δήλωση. Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μετά από αίτηση που θα καταθέσουν στον προϊστάμενο του μητρώου της Δ.Ο.Υ στην οποία ανήκουν.

Μειονεκτήματα από την υποβολή ξεχωριστής φορολογικής δήλωσης για τους συζύγους

• Οι φορολογούμενοι χάνουν το δικαίωμα της “μεταφοράς” εισοδήματος από τον έναν στον άλλο σύζυγο για την κάλυψη τεκμηρίων. Αυξάνεται δηλαδή η πιθανότητα κάποιος εκ των δύο συζύγων να κληθεί να πληρώσει υψηλότερο φόρο εξαιτίας των τεκμηρίων διαβίωσης (ΙΧ, κατοικία, δίδακτρα παιδιών κλπ). Με άλλα λόγια, τα περιουσιακά στοιχεία που έχει στην κατοχή του δεν μπορεί να τα δικαιολογήσει το ατομικό του εισόδημα και έτσι αναγκάζεται να πληρώσει φόρο εισοδήματος.
• Η δαπάνη με αποδείξεις ή ηλεκτρονικό χρήμα που είναι απαραίτητη για την παροχή της έκπτωσης φόρου που οδηγεί στο αφορολόγητο όριο δεν μεταφέρεται από τον έναν σύζυγο στον άλλο όταν δεν επαρκεί για τον έναν σύζυγο.
• Σε αρκετές περιπτώσεις επίσης οι οικογένειες κινδυνεύουν να χάσουν μια σειρά από επιδόματα, όπως είναι το επίδομα παιδιών ή πετρελαίου θέρμανσης καθώς βασικό κριτήριο είναι το οικογενειακό και όχι το ατομικό εισόδημα. Το τεκμήριο ελάχιστης αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης για το άτομο είναι τα 3.000 ευρώ, αντί για 5.000 ευρώ που χρεώνεται στο ζευγάρι στην περίπτωση κοινής δήλωσης.
• Στην ατομική επιχείρηση χάνεται το δικαίωμα μεταφοράς της ζημιάς, αν προκύψει διαφορά τεκμηρίων.

Πλεονεκτήματα για την υποβολή ξεχωριστής φορολογικής δήλωσης για τους συζύγους:

• Δεν μπλοκάρεται από την εφορία η έκδοση φορολογικής ενημερότητας του ενός συζύγου όταν ο άλλος σύζυγος έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση.
• Δε γίνεται συμψηφισμός μεταξύ του αποτελέσματος της εκκαθάρισης. Στην περίπτωση που, για παράδειγμα, ο σύζυγος είναι επαγγελματίας και προκύπτει οφειλή φόρου αλλά η σύζυγος δικαιούται επιστροφή φόρου, τότε δεν γίνεται αυτόματος συμψηφισμός που μπορεί να μηδενίσει την επιστροφή φόρου.
• Κάθε σύζυγος καθορίζει ανεξάρτητα την πληρωμή του φόρου εισοδήματος. Σημειώνεται, πάντως, ότι εξετάζεται από τον επόμενο χρόνο, ακόμη και στην περίπτωση υποβολής κοινής φορολογικής δήλωσης η βεβαίωση και η επιστροφή του φόρου να γίνεται ξεχωριστά για τους συζύγους.
• Ο κάθε σύζυγος διαχειρίζεται και τηρεί τα προσωπικά του φορολογικά δεδομένα όταν έχει λόγους να κρατά την μυστικότητα για το ύψος των εισοδημάτων, των καταθέσεών ή άλλων περιουσιακών του στοιχείων.

Εισόδημα ανήλικου τέκνου στις χωριστές δηλώσεις

Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους.

Το εισόδημα και οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων των προστατευόμενων τέκνων βαρύνουν, στην περίπτωση ξεχωριστής δήλωσης, τον σύζυγο με το υψηλότερο εισόδημα.

Αν τα εισοδήματα είναι ίσα, τότε βαρύνουν τον πατέρα. Στην περίπτωση που ένας εκ των δύο γονέων έχει τα γονική μέριμνα το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα αυτού.

Κύρια κατοικία στις χωριστές δηλώσεις

Η κύρια κατοικία δηλώνεται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 στους αντίστοιχους κωδικούς της κύριας κατοικίας. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα.

Ο σύζυγος που δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης, συμπληρώνει στον πίνακα 6 την ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο». Ο άλλος σύζυγος δεν συμπληρώνει καμία ένδειξη.

Σύμφωνο συμβίωσης

Τα φυσικά πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης δύνανται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους. Αφού ενημερώσουν το μητρώο της εφορίας, στην ουσία έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους.

Υπόχρεος υποβολής δήλωσης είναι εκείνο το μέρος του συμφώνου συμβίωσης το οποίο κατά την υποβολή της δήλωσης, δηλώνεται ως υπόχρεος και για τα εισοδήματα του άλλου μέρους του συμφώνου συμβίωσης.

————-

Θέμης Αξιώτης

Φοροτεχνικός Α’ τάξης

MBA Σύμβουλος Ίδρυσης Επιχειρήσεων

Σύγχρονο Λογιστικό γραφείο Θεσσαλονίκη – PKP IKE

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε στο [email protected] ή μέσω φόρμας επικοινωνίας

-Online συμβουλευτική

Αξιοποιήστε την υπηρεσία online συμβουλευτικής για να λύσετε φορολογικά θέματα και απορίες και για να σχεδιάσετε σωστά την έναρξη της επιχείρησης σας.

  Ραντεβού συμβουλευτικής

-Start My Business.gr – Σεμινάριο έναρξης επιχείρησης

Ο πιο πλήρης οδηγός για τη δημιουργία νέας επιχείρησης από το μηδέν μέσα από ένα online σεμινάριο με όλα τα σημαντικά θέματα για την έναρξη επιχείρησης και την ίδρυση μιας εταιρίας για να ενημερωθείτε κατάλληλα για το φορολογικό και νομικό πλαίσιο της σημερινής αγοράς.

  Δείτε πληροφορίες και παρακολουθείστε το σεμινάριο

Δείτε περισσότερα άρθρα και δικαιολογητικά 

• Ηλεκτρονικές αποδείξεις – Τι ισχύει με το αφορολόγητο

• Πως φορολογούνται τα εισοδήματα από ενοίκια
  

• Πώς φορολογούνται τα εισοδήματα από το εξωτερικό

• Αποφυγή τεκμηρίων – Πως θα πληρώσετε λιγότερους φόρους
  

• Διαδικασία και ενέργειες κληρονόμου μετά το θάνατο συγγενικού προσώπου

• Τι χρειάζεται για να ξεκινήσεις μια νέα επιχείρηση

• Επιχείρηση με έδρα το σπίτι. Τι ισχύει;

• Τι είναι το Business Coaching
  

• Πώς θα κάνετε έναρξη ατομικής επιχείρησης

• Ίδρυση Ο.Ε. –  Ε.Ε.  διαδικασία

• Σύσταση Ι.Κ.Ε. – Διαδικασία – Κόστος – Δικαιολογητικά

• Πως θα μειώσετε τον φόρο και τον ΦΠΑ για την επιχείρηση σας

• Πως επιλέγεις έναν καλό λογιστή